Τουρκική αντεπίθεση στην ενεργειακή σκακιέρα

►Το ισραηλινό Ναυτικό φυλάει πλατφόρμα άντλησης φυσικού αερίου που βρίσκεται 15 μίλια δυτικά του λιμανιού Ασντοντ. Το Τελ Αβίβ φοβάται ότι τα νέα ενεργειακά αποθέματα του μπορεί να αποτελέσουν στόχο για τους εχθρούς του.

►Στις 16 Μαΐου θα συναντηθεί ο Ταγίπ Ερντογάν με τον Μπαράκ Ομπάμα στον Λευκό Οίκο. 

Σε ένα ρευστό σκηνικό, που πε­ριλαμβάνει την οικονομική και τη γεωπολιτική αποδυνάμωση της Κύπρου και την ενίσχυση της Τουρκίας στα μάτια των ΗΠΑ και της Δύσης, τόσο λόγω της κρίσης στη Συ­ρία όσο και λόγω της επαναπροσέγγισης της με το Ισραήλ, καλείται να κινηθεί μέσα στο επόμενο διάστημα η Ελλάδα στην Ανατολική Μεσόγειο.... 

Την ίδια ώρα αναμένεται να αυξηθούν οι πιέσεις για να προχωρήσει η προσέγγιση της με την Τουρκία, ώστε να δημι­ουργηθεί άξονας σταθερότητας στην περιοχή. Ενδεικτικό της νέας εικόνας που διαμορφώνεται είναι το γεγονός ότι αύριο ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι επισκέπτεται εσπευσμένα την Άγκυρα, ενώ στις 16 Μαΐου ο Ταγίπ Ερντογάν θα συναντή­σει τον Μπαράκ Ομπάμα στον Λευκό Οίκο. Αν και οι επαφές σχετίζονται κυρίως, με την κατάσταση στη Μέση Ανατολή και με την προσέγγιση της Τουρκίας με το Ισραήλ, η οποία έγινε υπό την επίμονη προτροπή του αμερι­κανού Προέδρου, η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Κυπρια­κό αναμένεται επίσης να αποτελέσει μέρος της ατζέντας των συνομιλιών. Το παραδέχθηκε, εξάλλου, ο Αχμέτ Νταβούτογλου, ο οποίος δήλωσε ότι στην ατζέντα των συνομιλιών του με τον Τζον Κέρι εκτός από τη Συρία και το Ιράκ θα τεθεί και το Κυπριακό. 

Δεν είδαν με καλό μάτι τη συγγνώμη 

Στο Ισραήλ είναι έντονες οι επικρίσεις για τον τρόπο με τον οποίο το Τελ Αβίβ ζήτησε συγγνώμη από την Άγκυρα καθώς εκτιμάται ότι τραυματίστηκε το προφίλ της χώρας και προκλήθηκε αβεβαιότητα στους συμμάχους της. Όσοι γνωρίζουν πρόσωπα και πράγματα πιστεύουν ότι οι τουρκοϊσραηλινές σχέσεις θα βελτιωθούν, αλλά μόνο επιφανειακά, καθώς το ρήγμα είναι βαθύ. Μεσοπρόθεσμα η Άγκυρα και το Τελ Αβίβ δεν έχουν την ίδια ατζέντα ούτε τους ίδιους στόχους. 

Η ΘΕΣΗ ΤΩΝ ΗΠΑ

 

Την ίδια ώρα διπλωματικές πηγές σημειώνουν ότι η αμερικανική σιωπή για τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο δεν πρέπει να εκλαμβάνεται ως αδιαφορία για τα τεκταινόμενα. Οι ίδιες πήγες σημείωναν ότι είναι γνωστή η αμερικανική θέση υπέρ του διαλόγου Αθήνας - Άγκυρας και της εξομάλυνσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων, η οποία αναμένεται να ενισχυθεί όσο αυξά­νεται η αβεβαιότητα στην περιοχή, καθώς δεν είναι λίγοι όσοι δείχνουν τον άξονα Αθήνας - Άγκυρας ως παράδειγμα καλής συνεργασίας και ως παράγοντα σταθερότητας στην περιοχή. Τις θέσεις αυτές αναμένε­ται να επαναλάβουν οι Αμερικανοί τόσο στον Αντώνη Σαμαρά όσο και στον Δημήτρη Αβραμόπουλο, στα αντίστοιχα ραντεβού (με τον Μπαράκ Ομπάμα και τον Τζον Κέρι) που η ελληνική πλευρά περιμένει να έχουν γίνει μέχρι τον Ιούνιο. 

Στην Αθήνα επιμένουν άτι το κλίμα με την Τουρκία παραμένει θετικό μετά την συνάντηση των δύο Πρωθυπουργών και τη συνεδρίαση του Ανωτέρου Συμβουλίου Συνεργασίας, η οποία κατέληξε στην υπογραφή 25 διμερών συμφωνιών, πριν από έναν μήνα στην Κωνσταντινούπολη. Θεω­ρούν μάλιστα αναμενόμενη -αν και βιαστική την αντίδραση της Άγκυρας στις κυπριακές ανακοινώσεις για σύσταση Ταμείου Αλληλεγγύης που θα δέσμευε το έσοδα από υδρογονάνθρακες χωρίς να λαμβάνει υπόψη την τουρκοκυπριακή κοινότητα. 

Παρότι διπλωματικές πηγές στην Αθήνα εκτιμούν ότι ο Αχμέτ Νταβούτογλου βιάστηκε να συντάξει την επι­στολή στην οποία προτείνει ακόμη και τη διχοτόμηση προκειμένου η κάθε κοινότητα του νησιού να πάρει αυτό που της αναλογεί από τα έσοδα από υδρογονάνθρακες, θεωρούν ότι η Τουρκία επιθυμεί να κλείσει το Κυπριακό. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο τούρκος ΥΠΕΞ, στη συνάντηση που είχε με την ύπατη εκπρόσωπο για την εξωτερική πολιτική της Ένωσης Κάθριν Άστον την Πέμπτη, μίλησε για «οριστικές και ουσιαστικές λύσεις», ενώ παρόμοιες εκφράσεις χρησιμοποίησε και ο τούρκος Πρόεδρος Αμπντουλάχ Γκιούλ. 

Η Αθήνα θεωρεί βέβαιο ότι η Τουρ­κία θα επιχειρήσει και στη συνέχεια να εκμεταλλευθεί την κυπριακή κρίση και το ρήγμα στις σχέσεις της Λευκωσίας με τις Βρυξέλλες και με τη Μόσχα. Στο πλαίσιο αυτό φαίνεται αποφασισμένη να χρησιμοποιήσει και την επαναπροσέγγιση της με το Ισραήλ. Δεν πρέπει να θεωρούνται τυχαίες οι πρόσφατες δηλώσεις του τούρκου υπουργού Ενέργειας Τανέρ Γιλδίζ ότι ο δρόμος για το φυσικό αέριο από το ισραηλινό κοίτασμα Λεβιάθαν, καθώς και για το κυπριακό φυσικό αέριο, είναι ένας και περνάει μέσω Τουρκίας. Δεν είναι η πρώτη φορά που η Άγκυρα διεκδικεί τον εν λόγω ενεργειακό δρόμο προκειμένου να αποκλείσει την Κύπρο. 

Ο ΑΓΩΓΟΣ

Ισραηλινές πηγές μάλιστα εξαρτούσαν από αυτή την προοπτική τη σκοπιμότητα και τη βιωσιμότητα ενός αγωγού που θα μπορούσε να περνά από το Ισραήλ, την Κύπρο και μέσω Νότιας Κρήτης να μεταφέρει το αέριο στην ευρωπαϊκή αγορά. Σε κάθε περίπτωση, διπλωματικές πηγές σημείωναν ότι το Ισραήλ εξακολουθεί να ενδιαφέρεται για την τριγωνική σχέση με την Ελλάδα και την Κύπρο και χρησιμοποιούσαν ως παράδειγμα την επικοινωνία του Μπενιαμίν Νετανιάχου με τον Νίκο Αναστασιάδη, ο οποίος θα επισκεφτεί σύντομα το Τελ Αβίβ. Συμφωνά με πληροφορίες, ο κύπριος ΥΠΕΞ Ιωάννης Κασουλίδης προγραμματίζει να επισκεφθεί το Ισ­ραήλ την ερχόμενη εβδομάδα. 

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΙΑ ΠΕΛΩΝΗ 

(ΤΑ ΝΕΑ-06/04/2013)